Son günlerde İstanbul ve Bursa’da -etkili olan ve hayatı olumsuz yönde etkileyen yağışları değerlendiren İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, “Süper hücreler bu sene çok fazla görülmeye başladı. Mayıs, haziran ayı bunların da mevsimi. Bu sene bunları görmeye devam edeceğiz” dedi.
İstanbul ve Bursa’da etkili olan ani yağışlar sebebiyle sel ve taşkınlar meydana geldi. Can kayıplarının da yaşandığı selin ardından meteoroloji mühendisleri ‘süper hücre’ yağışlarına dikkat çekti. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, süper hücre yağışlarının pilotların içine girmek istemeyeceği kadar riskli olduğunu belirterek, “Süper hücre aslında Kümülonimbus bulutu dediğimiz, o gök gürültüsü, şimşekleri yapan buluttur. Ona 'süper hücre' deniliyor. Bu genellikle düşey hareketlerin meydana geldiği zamanlarda oluşur. Düşey rüzgar hareketi demek. Bu aşağıdaki nemi alır, yukarı götürür. Yukarıdaki rüzgarı da aşağı getirir. Karıştırır ortalığı. Bu karışma esnasında bulut meydana gelir. Bu bulutlar ufak bulutlar olmaz. Pilotların ‘Charlie Brown’ dedikleri bulutlar meydana gelir. Bunların kalınlıkları 10-12 kilometre civarındadır yükseklikleri. İçerisinde sürekli bir hava hareketi vardır. Bunların birçoğunda da dolu meydana gelir. Bu bulutların içerisinde pilotlar girmek istemezler” dedi.
YILDIRIMDAN KORUNMAK İÇİN 30 KURALINA DİKKAT
Süper hücrelerin yıldırım riskinin de fazla olduğunu bu yüzden 30 kuralına dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Şen, “Süper hücreler bu sene çok fazla görülmeye başladı. Mayıs Haziran ayı bunların da mevsimi. Bu bulutların altında çok kuvvetli yağışlar meydana gelir. Yağış başlamadan önce kuvvetli bir rüzgarla karşılaşırsınız. Bu yağışların içerisinde dolu ve yıldırım da vardır. Yıldırımlardan korunmak gerekir. Pencereden uzak evin içerisinde kalmak gerekir. Işığı gördükten sonra 30’a kadar sayılır. Eğer 30 saniye içerisinde gök gürültüsü geliyorsa tehlikeli bir yerdesinizdir demektir. 30 saniyeden uzun bir sürede geliyorsa sizden uzak demektir. Bulunduğunuz yerde 30 dakika boyunca da gök gürültüsü olmazsa korunduğunuz yerden çıkabilirsiniz. Ağaç altında bulunmayacaksınız. Denizdeyseniz çıkacaksınız. Bisiklete binilmez, koşulmaz” uyarısında bulundu.
“BU SENE SÜPER HÜCRE YAĞIŞLARINI GÖRMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
Prof. Dr. Şen, şöyle devam etti: “Yeryüzü sıcaktı. Bunun üzerine yukarı seviyelerde soğuk hava geldi. Soğuk hava ile sıcak hava yer değiştirmek istedi. Bu yüzden bu bulutlar meydana geldi. İki gün daha devam eder bunlar. Bugün özellikle Marmara’nın Güneyi, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Kocaeli’nde bu risk hala var. İstanbul’da bu risk azaldı ama halen devam ediyor. Bu haftaki hücrelerin bir özelliği de olduğu yerde gelişiyordu. Bu yüzden de olduğu yerde çok fazla durma ihtimali artıyor. Bütün suyunu oraya bırakıyor. Bu sene süper hücre yağışlarını görmeye devam edeceğiz. Çarşamba’dan sonra havalar ısınıyor. Sıcaklıklar yükselecek. Daha sonrasında bu tür olayları göreceğiz. Bu sene çok yüksek sıcaklar olmayacak. Normal bir yaz yaşanacak. 2020 yılında en sıcak Nisan ayını yaşadık. 1-2 derecelik sıcaklık artışı bu bulutların olma şansını artıyor.”
“KESİNLİKLE BİLİME İNANMAK LAZIM”
Öte yandan vatandaşların bu yağışlara hazırlıksız yakalanmamaları için ilgili kurumları takip etmeleri ve resmi olmayan kurumlara inanmaları gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Şen, “Kesinlikle bilime inanmak lazım. Sağda solda bahçesine meteoroloji aleti koyup oradan hava tahmini yapanlar var. Sakın onlara inanmayın. Biz o zaman neden radarla uğraşıyoruz. Sosyal medyada Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nü (MGM) takip etsinler. Eğer MGM dediyse bu muhakkak olacaktır. Ancak Beşiktaş’a olmaz da Levent’e olur. Yine de olacaktır” dedi.