Çin'de bir kişinin çiğ domuz eti yediği için beyninde ve göğsünde yüzlerce tenya olduğunun ortaya çıkması ve bilinç kaybı nedeniyle hastanede tedavi altına alınması, özellikle iyi pişmemiş etteki olası tehlikeleri akıllara getirdi.
Çiğ ya da az pişmiş olarak tüketilen etlerin parazit hastalıklarının bulaşması açısından riskli olduğunu söyleyen Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazmiye Altıntaş, sığır etinin iyi pişmiş olmasına özen gösterilmesi gerektiğini belirterek, "Etli çiğ köfte yemekten kaçınmalıyız. Özellikle salam, sucuk, sosis tüketenler yeni yapılmışları 3-7 gün arası beklettikten sonra tüketmelidir. Sığır etlerini nasıl yerseniz yiyin ama iyi pişirin. 50 derecenin üzerinde pişmelidir" dedi.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazmiye Altıntaş, tenyanın iki farklı türü olduğunu söyleyerek Türkiye'de 'taenia saginata' denilen sığır tenyasının bulunduğunu, 'taneia solium' olarak adlandırılan domuz tenyasının ise yurt dışında daha sık görüldüğünü ifade etti. Türkiye'de domuz eti yenmediği için 'taneia soliumun' yabancı ülkelerde ortaya çıktığını anlatan Altıntaş, “Sığır tenyası sığırların etlerinin iyi pişmemesi nedeniyle insanlar tarafından alınır. Parazitin erişkin şekli dediğimiz şekli insanda oluşur" dedi. Sığırların etlerinin içinde larvalar bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Altıntaş, hiç pişmeden çiğ köfte şeklinde tüketilen ya da az pişirilen etlerden ağız yoluyla alınan tenyaların bağırsaklara yerleşip erişkinleri meydana getirdiğini dile getirdi. Bu tenyaların bir süre içinde 12-25 metre büyüklüğe ulaşabilen parazitler olduğunu söyleyen Altıntaş, "Parazit hastalıklarının bir özelliği vardır. Kimi hastalarda hiç belirti vermeyebilir kimilerinde ise sindirim sistemiyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilir. Karın ağrısı, bulantı kusma, ishal ya da kabızlık gibi belirtiler çıkar. Sinir sistemine ait belirtiler ortaya çıkabilir. İnsanlarda sinirlilik hali olabilir. Özellikle üçlü belirti dikkat çeker. Bunlar iştahta artma, iştahta azalma ya da iştahta sapıtma olarak adlandırılır. İştahta sapıtma daha çok çocuklarda görülür. Farklı yiyeceklere karşı ilgi duyarlar. Örneğin toprak yeme alışkanlığı kazanabilirler. Çocuklarının yemek yediğini ancak bir türlü kilo alamadığını söyleyen anneler de parazit hastalığından şüphelenebilir" diye konuştu.
EN AZ 50 DERECEDE PİŞİRİLMELİ
Parazit hastalıklarının etin çiğ olmasından kaynaklandığını ve yeteri kadar pişmiş ette bir risk olmadığını ifade eden Prof. Dr. Altıntaş, şunları söyledi: "Eskiden toplumumuzda çiğ köfte alışkanlığı daha fazlaydı. Şimdi ise etli çiğ köfteler dışarıda satılmasa da evde yapılıyor. Çiğ köfte bu parazitlerin yavruları yani larvalarının bulunduğu sığır etiyle yapılacak olursa bu insanlara bulaşabilir. Etli çiğ köfte yemekten kaçınmalıyız. Özellikle salam, sucuk, sosis tüketenler yeni yapılmışları 3-7 gün arası beklettikten sonra tüketmelidir. Sığır etlerini nasıl yerseniz yiyin ama iyi pişirin. 50 derecenin üzerinde pişmelidir."
MÜHÜRLEYEREK PİŞİRME
Ailece et tüketimine önem verdiklerini belirten vatandaşlardan Emre Akçay da etin iyi piştiğinde daha lezzetli olduğunu dile getirerek, "Izgaradaki tadını çok seviyorum. Zaman zaman çiğ köfte de tüketiyorum. Ama sakıncaları konusunda bir bilgim yok" dedi. Diğer bir vatandaş Aslı Kabaağaç da "Ayda birkaç kez et pişiriyorum. Önce harlı ateşte tutuyorum. Sonra arkasını önünü mühürleyip kısık ateşe 15-20 dakika pişiriyorum. Bulaşabilen hastalıkları biliyorum. Bence önemli olan eti mühürlemek. Çiğ köfte hiç yemiyoruz ailecek. Çocuklarıma da yedirmem" diye konuştu.
Eti mühürlemenin yüksek ateşte mümkün olduğuna dikkat çeken kasap Haydar Karaca ise şöyle devam etti:
"Evdeki ocaklar 50 derecede yanarken sanayi ocakları 150 derecede yanar. Bu mühürleme işi sanayi tüplerinde daha iyi olur. Eti alan vatandaşlar evde pişireceklerse kısık ateşte, suyunu kaçırmadan pişirmelerini öneririm. Eti buzluğa sokup çıkarmayın. Bazı etler taze alınıp tüketilir. Örneğin kıyma ne kadar beklerse proteini gider. Kimileri de az pişmiş sever. Bu tercih meselesidir."DHA
